Schuimcicade - Philaenus spumarius (Cercopidae)
De schuimcicade (ook schuimbeestje of koekoeksspog genoemd) is een lastig insect, dat verscheidene planten aantast.
Het volwassen diertje is een klein springertje dat plotseling van een plant spat als het opgeschrikt wordt - zoiets als een krekeltje maar compacter, een beetje hoekig-ovaal en ongeveer 0.5 cm lang, meestal lichtbruin, maar ook andere kleuren komen voor.
De eigenlijke schade komt van het jeugdstadium, de "nimf", die plantensap zuigt, en om zich te beschermen schuim om zich heen vormt door lucht uit te ademen in vocht dat via de anus wordt uitgescheiden. Zo ziet men op bepaalde planten, vooral in een nat voorjaar, allemaal van die onsmakelijke spuugkwakjes vnl. in de oksels van bladeren maar soms ook onder een blad of aan een bloemstengel, waarna al spoedig heel lelijke vervormingen optreden - opgekrulde bladeren en andere kromgetrokken plantendelen.
Bestrijden gaat nog het beste door enige afschuw te overwinnen en de beestjes met de hand te lijf te gaan. Een greep met duim en vinger in het spuugkwakje, en een grasgroen of donkerrood beestje tracht zich langs de plantenstengel uit de voeten te maken - even tussen duim en vinger zien te vangen en platknijpen. Dat scheelt weer een gekromde plantenscheut.
Ik heb weleens gelezen dat de schade die deze insecten aanrichten minimaal zou zijn - mogelijk doordat er nooit honderden tegelijk op een plant zitten. Maar naar mijn ervaring zijn de vervormingen zeker niet te verwaarlozen. Planten die zo mishandeld zijn, willen ook niet goed bloeien, het duurt lang voor de misvormde scheuten zich herstellen en knoppen kunnen vormen. Toppen is bij duidelijke beschadiging meestal het beste.
Als voorbeeld hier een fuchsia, 'Phyllis', een overigens sterke plant die echter nogal aantrekkelijk wordt gevonden door dit insect. Niet alle fuchsia's hebben er even vaak last van. Op de foto links is het diertje ± 5 x vergroot. Hieronder een volwassen schuimcicade, ook op een fuchsiabloem - nog sterker vergroot.The frog-hopper is a noxious insect, to various plants.
Frog-hopper - Philaenus spumarius (Cercopidae)
The imago or grown-up stage is a tiny hopper, suddenly jumping up from a plant when disturbed. Something like a small cricket, but rounder, more compact; oval-shaped, yet a bit angular, and about 0.5 cm long, in most cases light-brown, but sometimes of a different colour.
The real damage is caused by the "nymph", the juvenile stage, sucking plant-juice and hiding itself in a liquid excreted by the anus and pumped up to foam with the air breathed out by the insect. So you see on several plants, especially in a wet spring, lots of these dirty-looking bits of "saliva", mostly in leaf-axils but also under leaves and on stems. Soon afterwards ugly distortions occur - curled-up leaves and crooked plant-parts.
Controlling is difficult, the foam protects the insects effectively; best seems to overcome your disgust and grab into the bits of foam to deal with the pest manually. Once your fingers touch the hiding-place, the grassgreen or brown-red dweller will start to run and try to disappear along a stem. Just catch the insect, and splash it between your fingers - it saves you at least one distorted shoot on your plant.
I read more than once that the damage these insects do is only minimal - possibly because there never really are hundreds on a plant at a time. But in my experience the malformations certainly can't be ignored. Plants having been molested like this, won't flower well either, it takes quite a time before the deformed shoots recover, and form flowerbuds again. Severely attacked plantparts best can be cut off to induce new healthy growth.
As an example (only to show the pest, not yet the effect) you see a fuchsia here, 'Phyllis', a strong plant but a favourite of this insect - not all fuchsias are equally popular with it. On the left the animal is ± 5 x enlarged. Below a fully grown froghopper on a fuchsia flower, even more enlarged.