ziekten & plagen fuchsia-index homepage         


Groene bladluis - Myzus persicae (Hemiptera)

Dit zijn wel de meest algemene en misschien ook de vervelendste insecten voor heel veel planten, ook voor de fuchsia en speciaal tijdens de overwinteringsperiode in kas of vensterbank. Tijdens het groeiseizoen, zeker als het een goede zomer is voor fuchsia's, is er in de buitenlucht vaak niet veel van te merken, maar hier en daar zit toch altijd wel ergens een groen bladluisje op of onder een blad of bloemknop. Kan weinig kwaad, eentje - maar haalt men de planten in 't najaar binnen, dan kan 't soms in een paar weken gebeurd zijn: grote bladluiskolonies teisteren de bladeren, die verkrommen en afvallen, terwijl een kleverige laag zich vormt onder de overwinterende planten, nl. door honingdauw die de luizen uitscheiden. Bladeren die met deze suikerhoudende vloeistof zijn overdekt, trekken bovendien een zwarte schimmel aan, die hiervan leeft: roetdauw. De schimmel doet op zich weinig met de bladeren, maar zorgt voor verduistering zodat ze hun werk, de fotochemische assimilatie van kooldioxide naar zuurstof, niet meer kunnen doen en afsterven.

Bladluizen hebben een jaarcyclus; buiten overwinteren ze als eieren op winterwaardplanten, waaruit ongevleugelde stammoeders worden geboren in 't voorjaar, die zonder bevruchting (parthenogenetisch) levende luisjes baren, sommige met, andere zonder vleugels. De gevleugelde luizen vliegen naar allerlei planten, zoals geraniums, fuchsia's, aardappels - de meest uiteenlopende gewassen van allerlei plantenfamilies. Daar gaat het baren van kleine luisjes steeds door, gevleugelde trekken weer naar andere planten, net zo lang tot het weer koud wordt en er ineens ook mannelijke luizen worden geboren. Deze bevruchten de laatste generatie vrouwtjes, die leggen weer wintereieren op een winterwaardplant (een boom of struik) waar ze weer wachten op het voorjaar.

Maar als planten 's winters worden binnengehaald, zoals fuchsia's en geraniums, blijft de cyclus van steeds weer ongeslachtelijk luisjes baren eindeloos doorgaan. (Hier en daar worden ook nog een paar eitjes gelegd, zoals links te zien is.)
Aangezien de weerstand van de planten er binnen (bij minder goed licht en onnatuurlijke omstandigheden) niet beter op wordt, krijgen de luizen de overhand en zuigen de planten met z'n allen helemaal leeg - als er niet tijdig ingegrepen wordt.
In een kas kunnen ze bespoten worden met een chemisch bestrijdingsmiddel, dat waarschijnlijk ook enigszins agressief is voor mensen, maar men kan dit in laten werken zonder de kas verder binnen te gaan voor een bepaalde tijd. In een vensterbank op een slaapkamer ligt dit wel even anders; er kan hooguit behandeld worden met zeepsop en spiritus (wat een boel geknoei geeft in een vensterbank, en meestal niet echt goed helpt). Het komt er vaak op neer, dat met de hand wegvegen van de bladluizen nog het meest efficiënt werkt, vooral als men er op tijd bij is. Maar tegen het voorjaar, als alles weer gaat groeien, loopt 't vaak toch nog behoorlijk uit de hand; vaak groeien de luizenkolonies nog net iets harder dan de planten...

Soms kan men op een dag met zacht weer de planten buiten een spuitbeurt geven en ze daarna weer binnenhalen. Er zijn vele anti-luismiddelen te koop, maar ik zie meestal niet veel resultaat. Het lijkt wel, of bladluizen tegen zo ongeveer alles op dit gebied een behoorlijke resistentie hebben opgebouwd, en dat zou ook best kunnen aangezien ze een korte generatieduur hebben en dus sneller kunnen muteren als de sterkste exemplaren overblijven na een chemische behandeling.
Deze en andere insectenplagen zoals snuitkevers maken het binnen overwinteren van fuchsia's moeilijk, vandaar dat inkuilen van de planten die daar tegen kunnen vaak nog het beste resultaat geeft.

Binnen hebben bladluizen vrij spel, maar buiten worden ze door een aantal natuurlijke vijanden binnen de perken gehouden. Lieveheersbeestjes, maar ook zweef- en gaasvliegenlarven, voeden zich met bladluizen.
Mieren daarentegen hebben een symbiose met ze - die "melken" de luizen vanwege de zoete honingdauw waar mieren dol op zijn. De samenwerking gaat zelfs zo ver, dat mieren soms bladluizen op bepaalde planten brengen om van ze te kunnen profiteren.



ziekten & plagen fuchsia-index homepage

     

Green aphids - Myzus persicae (Hemiptera)

These are the most common and probably also the most noxious insects to a great many plants, including the fuchsia, in particular during winterstorage in greenhouse or e.g. bedroom-window.
During the growing season, especially in a good fuchsia-summer, you don't see a lot of them, but there are always one or two green aphids under a leaf or hidden behind some flowerbud. They don't do a lot of harm, these one or two - but as soon as the plants are taken inside the house or greenhouse, it can happen within a few weeks: big aphid-populations ravage the leaves, making them warp and crinkle and finally drop, while a sticky layer forms underneath the overwintering plants, from honeydew produced by the aphids. Leaves covered with this sugar-containing liquid, also attract sooty mould, a fungus living on this sweet substancy. This soot-black fungus doesn't affect the leaf directly, but takes away the light and so makes it impossible to the leaf to fulfil its task of photosynthesis - the leaf will die and drop off.

Aphids have a year-cycle; outside they overwinter as eggs on winter-hostplants, coming out as fundatrices, females without wings, giving birth to new aphids without insemination. This parthogenesis is a common feature with lots of insects, also with e.g. vineweevils which belong to quite a different family. The second generation of aphids consists of winged and wingless ones; those with wings fly to other plants, and so the pest spreads - geraniums, fuchsias, potatoes and many plants of all kinds of families get infested. The giving birth to young aphids continues, in a short time you've got thousands of them, the winged ones finding new plants every time. Till the weather becomes cold again, then suddenly some male aphids appear among the new-born generation, and insemination of the females takes place. They again lay eggs on winter-hostplants (shrubs or trees), where these wait till the next spring to start an active aphid-life again.
But once the plants are taken inside for winterstorage, like fuchsias and geraniums, the birth-cycle of again and again new aphids without the need of insemination never pauses. (Though some occasional eggs are laid, as you see in the picture left.)
As the resistance of the plants declines inside (not enough light, unnatural circumstances), the aphids get the upper hand and suck all the juice and life out of the plants - if nothing effective is done against them.
In a greenhouse chemicals can be sprayed, possibly also aggressive to people, but these can leave the greenhouse for some time to let the poison do its work. In a bedroom-window the situation is totally different; spraying with a solution of soap and methylated spirits is the most you can do (which is quite a messy job in a window, and very often not really effective). Removing the aphids by hand sometimes is most efficient in this case, but it should be started in time, and repeated regularly. By the beginning of spring, however, everything starts growing again, and things may still go wrong; often the aphid-colonies grow more quickly than the plants...

On a mild day in early spring the plants can be taken outside for a spraying-treatment, and after a few hours brought inside again. There are a lot of chemicals against aphids, but as a rule I don't see much of good result. It really seems aphids are resistant against almost all pesticides, and this could be so because they have a great many generations in a short time, so they can mutate quickly when the stronger ones remain after a chemical treatment.
This and other insect pests like vineweevils make the overwintering of fuchsias difficult, that's why putting them under peatlitter often gives the best results for plants strong enough to survive this wintersleep.

Inside, the aphids don't have predators, but outside they do: Ladybirds, but also the larvae of hoverflies and lacewing-flies feed on them.
Ants, however, have a symbiosis with them - they "milk" the aphids for the honeydew, ants are fond of this sweet liquid. The co-operation between both insects even gets so far, that ants bring aphids to certain plants to take advantage of them.


pests & diseases fuchsia-index homepage